Μια εξηγητική σπουδή, με αφορμή την θ’ ωδή της ακολουθίας του Πάσχα, από τον κώδικα ΒΚΨ 53/201α-201 (του έτους 1743), όπου διασώζεται η παράδοση του μελοποιημένου από Μπαλάση τον ιερέα Ειρμολογίου:
1) Η μελωδία δομείται με τους ακόλουθους, απλούς και σύνθετους, σχηματισμούς:
Αξίζει, επίσης, να επισημανθεί και η ακόλουθη ενδιάμεση μελωδική ανάπτυξη ανιούσας διφωνίας, παραδιδόμενη κατά δύο εκδοχές:
- με δύο ολίγα (για ισάριθμες συλλαβές του ποιητικού κειμένου)
από τη λέξη κεχαριτωμένη· ο ίδιος και στις λέξεις νέα & τέρπου, αλλά και στις φράσεις νεκρούς εγείρας & και αγάλλου
ή
- με ολίγον και κεντήματα (για μία μόνον συλλαβή του ποιητικού κειμένου)
2) Οι παραπάνω σχηματισμοί εξηγήθηκαν, αντίστοιχα, ως εξής: 
3) Μια πανοραμική θεώρηση της δομής της σύνθεσης, βασισμένης μάλιστα (στο πρώτο τμήμα της, εκείνο του μεγαλυναρίου) σε ελαφρώς παρηλλαγμένο του νυν εν χρήσει ποιητικού κειμένου, θα διαμορφωνόταν ως ακολούθως[1]:
4) Επιτάσσεται η τελική εξηγημένη εκδοχή (με κάποιες επιμέρους, ακαδημαϊκής & παιδαγωγικής προοπτικής, επισημειώσεις) της εν λόγω ωδής:
[1] Με κόκκινα γράμματα επισημαίνονται οι προμνημονευθείσες ενδιάμεσες μελωδικές αναπτύξεις ανιούσας διφωνίας, ενώ με κίτρινη & πράσινη, αντίστοιχα, επισήμανση δεικνύονται μελωδιότυποι πανομοιότυποι. Αξίζει να υπογραμμισθεί ότι στο παραπάνω, βασισμένο στο ποιητικό κείμενο του παρόντος ειρμού, διάγραμμα, οι μόνες λέξεις που παραμένουν εκτός μουσικολογικής αξιολόγησης είναι οι με κυανή επισήμανση δεικνυόμενες, όλες τονισμένες απλά με ένα των τριών πρωτογενών σημαδίων, δηλαδή ίσον, ολίγον ή απόστροφο.
Θερμές ευχαριστίες απευθύνονται στον συνάδελφο Νικόλαο Μπούρη, για την ηλεκτρονική στοιχειοθεσία και τη μορφοποίηση των μουσικών κειμένων.
Αθήνα, Ιούνιος 2016
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου